In de Nederlandse scholengroep Wijs! hebben ze mogelijk de oplossing gevonden om de neerwaartse trend in de prestaties van leerlingen in het onderwijs snel om te keren. De scholen van Wijs! stellen dat het leraarschap misschien wel een van de moeilijkste vakken ter wereld is. Op de Willibrordschool, een van de scholen binnen de groep, observeert leraar Joram Goedendorp trots hoe een vierjarig meisje houten blokken herschikt tot een miniatuurversie van een Griekse tempel. Het is deze combinatie van denken en doen die hem motiveert om op deze school te werken.
Stichting Wijs! gelooft dat kinderen op jonge leeftijd stevige fundamenten in hun brein moeten opbouwen om later complexe teksten daadwerkelijk te kunnen begrijpen. Daarom werken ze met een spiraalvormig curriculum waarin dezelfde thema's steeds terugkomen met een toenemende graad van complexiteit. De leerlingen van Wijs! scoren beter en beter, ondanks de neerwaartse trend van leerprestaties bij Vlaamse en Nederlandse leerlingen in de afgelopen twintig jaar.
Wijs! stelt dat het belangrijk is om aandacht te besteden aan begrijpend lezen, zowel voor wiskunde en wetenschappen als voor taal. De scholengroep maakt gebruik van een gestructureerde aanpak, waarbij de hele school tegelijkertijd aan eenzelfde thema werkt en elk thema dient als voorkennis voor een volgend thema. Daarnaast organiseren de leerkrachten zich in leerteams om onderzoek te doen naar praktijkvragen en hun bevindingen te vertalen naar een plan dat in de hele school wordt toegepast.
De aanpak van Wijs! vergt echter financiële middelen, tijd en een mate van autonomie die niet altijd beschikbaar is voor schoolbesturen in Vlaanderen. Desondanks blijkt de aanpak succesvol, getuige de geconcentreerde inzet van leerlingen zoals Niek en Mike, die gedetailleerde kennis hebben over onderwerpen als de Tweede Kamer en wetgeving. Hoewel er soms uitdagingen zijn, zoals werkdruk en het ontbreken van vervangers, laat het enthousiasme en de resultaten van de leerlingen zien dat deze benadering vruchten afwerpt.
Bij het lezen van dit artikel stelde ik mijzelf de vraag of deze aanpak op een middelbare school ook zou kunnen werken. De gedachtengang achter dit systeem spreekt mij enorm aan. Het klinkt heel logisch dat wanneer we onze kennis steeds verdiepen over een thema, dit beter blijft hangen in ons geheugen en we deze materie beter beheersen. Dit organiseren in een lagere school is misschien gemakkelijker, omdat één leerkracht verantwoordelijk is voor een hele klas en deze zelf kan inschatten hoeveel tijd hij aan bepaalde lessen en thema's kan spenderen. In het middelbaar, waar we met vakleerkrachten werken, zal dit al een pak moeilijker te realiseren zijn.
Toch lijkt het mij misschien verstandig om deze soort benadering deels door te voeren in ons huidige onderwijslandschap. Het is duidelijk dat deze aanpak werkt, want ondanks dat een groot deel van Vlaanderen en Nederland slecht scoort op het gebied van onderwijs weet Wijs! met zijn alternatieve methodiek toch het tij te keren. Een leerplan waarbij de opbouw van stevige fundamenten centraal staat zorgt duidelijk voor een beter begrip, zowel op het gebied van wetenschapsvakken als van taalvakken. Laten we leren van scholen zoals Wijs! en samen bouwen aan een toekomst waarin leerlingen weer excelleren in hun prestaties.
Comments