N-VA-minister van Onderwijs Ben Weyts wil vanaf 2024 stapsgewijs centrale toetsen invoeren op 4 momenten gedurende de schoolcarrière van Vlaamse leerlingen. Deze toetsen moeten de onderwijskwaliteit in Vlaanderen in het oog houden, als een soort maatstaf voor vergelijkbare scholen fungeren en het geeft een individuele kijk op het niveau van de leerlingen. De Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) is echter niet mild voor Weyts. Volgens de Vlor zijn de plannen van Weyts 'juridisch onvoldoende onderbouwd' en zegt dat 'de inhoudelijke motivatie voor het invoeren van de Vlaamse toetsen tekort schiet'.
Een van de belangrijkste redenen waarom de Vlor niet instemt met de centrale toetsen, is dat het plan 'schuurt met de grondwettelijke vrijheid van het onderwijs'. Daarnaast is ze er ook niet van overtuigd dat de Vlaamse toetsen de onderwijskwaliteit effectief zal versterken. Ook vreest de Vlor ervoor dat de resultaten van deze toetsen zullen zorgen voor een soort strijd tussen de verschillende scholen. Weyts is echter niet van plan om de resultaten publiek te maken, maar dit is volgens de Vlor niet mogelijk.
De Vlor dringt daarom aan een parlementair debat te openen over de centrale toetsen. Ze zijn op zich niet tegen het introduceren van gestandaardiseerde toetsen, ze willen echter een beter uitgewerkt en kwaliteitsvoller alternatief. Ze geven daarbij de voorkeur aan 'een rijke toetsenbank met verschillende psychometrisch onderbouwde gestandaardiseerde toetsen waaruit scholen autonoom keuzes kunnen maken, rekening houdend met de eigen onderwijsaanpak, de eigen context en de specifieke informatiebehoefte voor de interne kwaliteitszorg'.
Persoonlijk vind ik het introduceren van centrale toetsen een goed idee. Door zulke bevraging kan men op grote schaal zien hoe het onderwijsniveau in Vlaanderen evolueert. Het geeft ons evenzeer beter inzicht in de onderwijsprocessen die momenteel aan de gang zijn, en op welke manier we scholen kunnen versterken wanneer zij niet naar verwachting presteren. Allemaal positieve eigenschappen, lijkt mij.
De resultaten van de centrale toetsen worden bovendien meegenomen door de klassenraad, maar ze niet het enige criterium zijn bij de beslissing wat de leerling zijn studievoortgang en -oriëntering verder zal zijn. De afweging die hier wordt gemaakt vind ik zeer positief. We zien bijvoorbeeld in de VS of de UK dat op basis van behaalde cijfers op deze algemene testen, leerlingen bepaalde hogere studies niet kunnen starten. Door de behaalde cijfers zo te laten gelden zorgt dit voor een hoop stress bij de leerlingen. Ondanks deze mogelijke stress hebben dit soort testen volgens mij voor- maar zeker ook nadelen. Het voordeel is dat er minder leerlingen aan studies zullen beginnen waar ze niet hun best voor willen doen. Nog te vaak zien we 18-jarigen een studierichting kiezen zonder er enige affiniteit mee te hebben, simpelweg omdat ze niet weten wat ze anders zouden willen studeren. De uitval van dit soort leerlingen kost de staat enorm veel geld, en ook voor de professoren werkt dit ontmoedigend. Het nadeel is dan weer dat leerlingen die in het middelbaar minder sterk presteren, zich op latere leeftijd niet meer kunnen herpakken.
Over het algemeen lijkt het mij zeker een goede zaak om dit soort centrale toetsen in te voeren, voornamelijk als poging om het onderwijsniveau in Vlaanderen op te krikken. Hoe sta jij tegenover deze maatregel?
Dag Morgane!
Ik las onlangs ook een artikel over die "Vlaamse toetsen" van Ben Weyts. Die zijn onlangs goedgekeurd.
Ik heb hier toch een ietwat dubbel gevoel bij. Het is zeker goed dat er een manier is om die onderwijskwaliteit te onderhouden en op peil te houden, maar ik geloof toch dat er enkele voor- en nadelen aan zijn. Ik denk dat dergelijke toetsen gaan leiden tot een eenzijdige focus op specifieke onderwerpen die op de toets komen. Volgens mij kan je niet altijd alle vaardigheden perfect toetsen op zo een toets-moment.
In het artikel dat ik las staat ook vermeld dat de resultaten niet openbaar gemaakt zullen worden om te vermijden dat scholen worden vergeleken en beoordeeld. Ik denk…